Nan peyi Ayiti, plajya ak kopye pandan egzamen yo tounen yon pwoblèm ki ap gaye tankou yon epidemi nan tout nivo sistèm edikatif la. Soti nan lekòl primè rive nan nivo inivèsite, nou remake yon fenomèn kote elèv yo aksepte kopye kòm yon mwayen nòmal pou reyisi nan egzamen yo. Sa poze anpil kesyon sou sistèm edikasyon nou an, valè moral nou yo, ak konsekans pwoblèm sa a sou devlopman sosyete nou an. Atik sa a ap fè yon analiz detaye sou fenomèn sa a nan plizyè aspè, epi li ofri solisyon pratik pou konbat li.
Kisa plajya ak Kopi vle di?
Plajya se lè yon moun pran travay yon lòt moun (tankou tèks, lide, oswa rezilta rechèch) epi prezante l kòm pwòp li san bay kredi.
Kopye pandan egzamen se lè yon elèv itilize enfòmasyon ekstèn (tankou telefòn, ti papye, oswa lòt materyèl) pou reponn kesyon pandan yon tès, olye pou yo itilize pwòp konesans yo.
Sa yo se de fòm fwod ki mine etik ak entegrite nan sistèm edikatif la.
Yon fenomèn k ap vin nòmal nan lespri elèv yo
Anpil elèv, soti nan nivo primè rive nan inivèsite, kòmanse wè kopye pandan egzamen kòm yon bagay nòmal.
Nan lekòl primè: Anpil ti elèv jwenn « ti papye » prepare davans pou ede yo fè egzamen yo. Sa vin tounen yon pratik kiltive pa paran oswa menm lòt elèv.
Nan lekòl segondè: Telefòn entèlijan yo (smartphones) vin pi aksesib, e elèv yo itilize yo pou chèche repons pandan egzamen oswa fè foto egzamen an voyel bay lòt moun pou rezoud li pou yo.
Nan sant egzamen ofisyèl yo se yon ka espesyal pou kantite telefòn entèlijan ak ti papye responsab yo konn jwenn kap sikile nan sant yo.
Nan inivèsite: Plajya nan travay rechèch oswa tèks yo kopye soti sou entènèt san referans tounen yon modèl nòmal. Kòz Pwoblèm nan fòs konpetisyon: Sosyete ayisyèn nan bay plis valè ak rezilta pase pwosesis la. Anpil elèv santi yo oblije reyisi kèlkeswa metòd yo itilize. Anplis itilizasyon » ti papye », telefòn entèlijan ak tout lòt fòm fwod yo ka itilize.
Manke resous edikatif: Lekòl yo pa toujou gen resous pou bay bon jan edikasyon, e elèv yo chache mwayen rapid pou reponn egzijans yo.
Fay nan Sipèvizyon: Pwofesè ak administratè yo pa toujou byen sipèvize egzamen yo. Sa fè kopye tounen yon pratik fasil.
Lefèt ke konsyans moral ap diminye: Gen yon rediksyon nan konsyantizasyon sou valè travay onèt, paske anpil moun wè sistèm nan kòm yon refleksyon nan yon sosyete kote koripsyon nòmalize.
Konsekans pwoblèm sa a :
🔹️Pèdi entegrite edikasyon: Si elèv yo pa reyisi ak pwòp efò yo, diplòm yo pèdi valè li.
🔹️Inefikasite nan travay pwofesyonèl: Elèv ki te kopye pandan tout fòmasyon yo gen plis chans pou yo echwe nan lavi pwofesyonèl yo, paske yo pa gen konesans reyèl.
🔹️Fè pwoblèm sosyete a pi mal: Kopye reflete yon mantalite kote moun chache solisyon rapid olye pou yo fè efò onèt. Sa anpeche devlopman peyi a. Yon Repons Kolektif nesesè
Plajya ak kopi pa yon pwoblèm ki ka rezoud fasilman, men li mande yon apwòch ki chita sou edikasyon, reyaksyon rapid, ak estrateji long tèm.
1. Sansibilizasyon sou entegrite ak valè moral. Òganize konferans ak atelye pou elèv yo, pwofesè yo, ak paran yo sou enpòtans travay onèt. Mete aksan sou konsekans plajya ak kopi, tankou echèk nan lavi pwofesyonèl.
2. Ranfòse sipèvizyon egzamen yo. Mete teknoloji (tankou kamera oswa sistèm kontwòl) nan plas pandan egzamen pou anpeche kopye. Fòme pwofesè sou teknik pou detekte ak anpeche fwod pandan tès yo.
3. Ankouraje metòd ansèyman apwofondi. Devlope pwogram ansèyman ki mete aksan sou panse kritik ak kreyativite olye pou yo ankouraje aprantisaj mekanik. Ankouraje pwojè gwoup ak egzèsis pratik ki ede elèv yo konprann matyè a pito ke memorize li.
4. Adopte teknoloji pou evite plajya. Enstale zouti ki ka anpeche plajya nan inivèsite ak lekòl yo pou detekte travay kopye. Fòme elèv yo sou kijan pou site sous lè yo fè rechèch oswa travay akademik.
Refleksyon pou Sosyete Ayisyèn nan
pwoblèm kopye a se yon refleksyon sou pi gwo pwoblèm moral ak sosyal nan sosyete a. Li enpòtan pou nou kòmanse adrese kesyon sa a nan yon fason kolektif, kote tout moun : elèv, paran, pwofesè, ak otorite yo angaje yo nan chanje mantalite yo.
Edikasyon se fondasyon yon nasyon. Si nou kite kopi ak plajya detwi sistèm edikatif nou an, nou ap konstwi yon avni ki gen mwens pwofesyonèl konpetan e ki prepare pi mal pou fè fas ak defi mond lan. Nou tout gen yon wòl pou jwe nan batay kont pratik sa yo, paske yon Ayiti onèt ak pwospè ka sèlman rive ak yon sistèm edikatif solid, etik, ak responsab.
Si ou se yon elèv, kwè nan tèt ou ak konesans ou. Si ou se yon pwofesè, pran angajman pou fòme jenerasyon onèt. Si ou se yon paran, edike pitit ou sou valè travay di. Ann travay ansanm pou elimine kopi nan sistèm edikatif nou an!
MJT Blog 